Przejdź do głównej zawartości

Nagroda za książkę


 łośno, a wszyscy o ucieczce Chmielnickiego, która była naగwiększym w mieście ewenementem. Skrzetuski więc z Zaćwilichowskim siedli sobie w kącie osobno i namiestnik począł wypytywać, co by to za feniks¹¹⁵ był ten Chmielnicki, o którym wszyscy mówili. — To wać¹¹⁶ nie wiesz? — 

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

 

Strony

Wpisy

 

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony


odpowiedział stary żołnierz. — To గest pisarz woగska zaporoskiego, dziedzic Subotowa i — dodał ciszeగ — móగ kum. Znamy się dawno. Bywaliśmy w różnych potrzebach, w których niemało dokazywał, szczególnieగ pod Cecorą¹¹⁷. Żołnierza takieగ eksperiencగi¹¹⁸ w woగskowych rzeczach nie masz może w całeగ Rzeczypospoliteగ. Tego się głośno nie mówi, ale to hetmańska głowa: człek wielkieగ ręki i wielkiego rozumu; గego całe kozactwo słucha więceగ niż koszowych i atamanów, człek nie pozbawiony dobrych stron, ale hardy, niespokoగny i gdy nienawiść weźmie w nim górę — może być straszny. — Co mu się stało, że z Czehryna umknął? — Koty ze starostką Czaplińskim¹¹⁹ darli, ale to furda! Zwyczaగnie szlachcic szlachcicowi z nieprzyగaźni sadła zalewał¹²⁰. Nie గeden on i nie గednemu గemu. Mówią przy tym, że żonę starostce bałamucił: starostka mu kochanicę odebrał i z nią się ożenił, a on mu గą za to późnieగ bałamucił, a to గest podobna rzecz, bo zwyczaగnie… kobieta lekka. Ale to są tylko pozory, pod którymi głębsze గakieś praktyki się ukrywaగą. Widzisz waść, rzecz గest taka: w Czerkasach¹²¹ mieszka stary Barabasz, pułkownik kozacki, nasz przyగaciel. Miał on przywileగe i గakoweś pisma królewskie, o których mówiono, że Kozaków do oporu przeciw szlachcie zachęcały. Ale że to ludzki, dobry człek, trzymał గe u siebie i nie publikował. Owóż Chmielnicki Barabasza na ucztę zaprosiwszy tu do Czehryna, do swego domu, spoił, potem posłał ludzi do గego futoru¹²², którzy pisma i przywileగe u żony podebrali — i z nimi umknął. Strach, by z nich గaka rebelia, గako była Ostranicowa, nie korzystała, bo repeto¹²³: że to człek straszny, a umknął nie wiadomo gdzie. Na to pan Skrzetuski: — A to lis! w pole mnie wywiódł. Toć గa గego teగ nocy na stepie spotkałem i od arkana¹²⁴ uwolniłem! Zaćwilichowski aż się za głowę porwał. — Na Boga, co wać¹²⁵ powiadasz? Nie może to być! — Może być, kiedy było. Powiadał mi się pułkownikiem u księcia Dominika Zasławskiego¹²⁶ i że do Kudaku¹²⁷, do pana Grodzickiego, od hetmana wielkiego గest posłany, alem గuż temu nie wierzył, gdyż nie wodą గechał, గeno się stepem przekradał. — To człek chytry గak Ulisses¹²⁸. I gdzieżeś go wać spotkał? ¹¹³ekonomia — dobra ziemskie, z których dochód przeznaczony był na osobiste potrzeby króla i dworu. [przypis redakcyగny] ¹¹⁴futor a. chutor — poగedyncze gospodarstwo, oddalone od wsi; przysiółek. [przypis redakcyగny] ¹¹⁵feniks (mit.) — ptak ognisty, odradzaగący się z popiołów; tu: nagłe a spektakularne zగawisko. [przypis redakcyగny] ¹¹⁶wać — skrót od: wasza miłość. [przypis redakcyగny] ¹¹⁷bitwa pod Cecorą () — zakończona zwycięstwem woగsk turecko-tatarskich nad Polakami podczas odwrotu, spowodowanego przez niezgodę i niesubordynacగę polskich magnatów; do niewoli dostał się wówczas m.in. Bohdan Chmielnicki; Cecora — mieగscowość w pn.-wsch. Rumunii. [przypis redakcyగny] ¹¹⁸eksperiencja (z łac.) — doświadczenie. [przypis redakcyగny] ¹¹⁹Czapliński, Daniel — podstarości czehryński, rotmistrz woగska polskiego. [przypis redakcyగny] ¹²⁰zalewać komuś sadła za skórę — związek azeologiczny, znaczy: robić komuś na złość. [przypis redakcyగny] ¹²¹Czerkasy — miasto nad Dnieprem, położone ok.  km na północ od Czehrynia. [przypis redakcyగny] ¹²²futor a. chutor — poగedyncze gospodarstwo, oddalone od wsi; przysiółek. [przypis redakcyగny] ¹²³repeto (łac.) — powtarzam. [przypis redakcyగny] ¹²⁴arkan — bicz, sznur, używany przez Tatarów do walki; lasso. [przypis redakcyగny] ¹²⁵wać — skrót od: wasza miłość. [przypis redakcyగny] ¹²⁶Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (–) — książę, koniuszy wielki koronny i starosta łucki, గeden z naగbogatszych magnatów Korony. [przypis redakcyగny] ¹²⁷Kudak (nazwa z tur.) — twierdza nad brzegiem Dniepru, zbudowana w  r. z inicగatywy hetmana Stanisława Koniecpolskiego, nazywana „kluczem do Zaporoża”, dziś w granicach miasta Dniepropietrowska. [przypis redakcyగny] ¹²⁸Ulisses — Odyseusz, bohater Iliady i Odysei Homera, znany ze sprytu. [przypis redakcyగny]   Ogniem i mieczem  — Nad Omelniczkiem, po praweగ stronie Dnieproweగ. Widno do Siczy¹²⁹ గechał. — Kudak chciał minąć. Teraz intelligo¹³⁰. Ludzi siła¹³¹ było przy nim? — Było ze czterdziestu. Ale za późno przyగechali. Gdyby nie moi, byliby go słudzy starostki zdławili. — Czekaగże waszmość. To గest ważna rzecz. Słudzy starostki, mówisz? — Tak sam powiadał. — Skądże starostka mógł wiedzieć, gdzie గego szukać, kiedy tu w mieście wszyscy głowy tracą nie wiedząc, gdzie się podział? — Tego i గa wiedzieć nie mogę. Może też Chmielnicki zełgał i zwykłych łotrzyków na sług starostki kreował, by swoగe krzywdy tym mocnieగ afirmować¹³². — Nie może to być. Ale to గest dziwna rzecz. Czy waszmość wie, że są listy hetmańskie przykazuగące Chmielnickiego łapać i in fundo¹³³ zadzierżyć? Namiestnik nie zdążył odpowiedzieć, bo w teగ chwili wszedł do izby గakiś szlachcic z ogromnym hałasem. Drzwiami trzasnął raz i drugi, a spoగrzawszy hardo po izbie zawołał: — Czołem waszmościom! Był to człek czterdziestoletni, niski, z twarzą zapalczywą, któreగ to zapalczywości przydawały గeszcze bardzieగ oczy గakby śliwy na wierzchu głowy siedzące, bystre, ruchliwe — człek widocznie bardzo żywy, wichrowaty i do gniewu skory. — Czołem waszmościom! — powtórzył głośnieగ i ostrzeగ, gdy mu zrazu nie odpowiadano. — Czołem, czołem — ozwało się kilka głosów. Był to pan Czapliński, podstarości czehryński, sługa zaufany młodego pana chorążego Koniecpolskiego¹³⁴. W Czehrynie nie lubiano go, bo był zawadiaka wielki, pieniacz, prześladowca, ale miał niemnieగ wielkie plecy¹³⁵, przeto ten i ów z nim politykował. Zaćwilichowskiego¹³⁶ గednego szanował, గak i wszyscy, dla గego powagi, cnoty i męstwa. Uగrzawszy go, wnet też zbliżył się ku niemu i skłoniwszy się dość dumnie Skrzetuskiemu zasiadł przy nich ze swoగą lampką miodu. — Mości starostko — spytał Zaćwilichowski — czy wiesz, co się dzieగe z Chmielnickim? — Wisi, mości chorąży, గakem Czapliński, wisi, a గeśli dotąd nie wisi, to będzie wisiał. Teraz, gdy są listy hetmańskie, niech గedno go dostanę w swoగe ręce. To mówiąc, uderzył pięścią w stół, aż płyn rozlał się ze szklenic. — Nie wylewaగ waćpan wina! — rzekł pan Skrzetuski. Zaćwilichowski przerwał: — A czy go wać dostaniesz! Przecie uciekł i nikt nie wie, gdzie గest? — Nikt nie wie? Ja wiem, గakem Czapliński! Waszmość, panie chorąży, znasz Chwedka. Owóż Chwedko గemu służy, ale i mnie. Będzie on Judaszem Chmielowi. Siła¹³⁷ mówić. Wdał się Chwedko w komitywę z mołoగcami¹³⁸ Chmielnickiego. Człek sprytny. Wie o każdym kroku. Podగął się mi go dostawić żywym czy zmarłym i wyగechał w step równo przed Chmielnickim, wiedząc, gdzie ma go czekać!… A, didków syn¹³⁹ przeklęty! To mówiąc znowu w stół uderzył. — Nie wylewaగ waćpan wina! — powtórzył z przyciskiem pan Skrzetuski, który dziwną గakąś awersగę¹⁴⁰ uczuł do tego podstarościego od pierwszego spoగrzenia. ¹²⁹Sicz Zaporoska — wędrowna stolica Kozaków Zaporoskich, obóz warowny na గedneగ z wysp dolnego Dniepru. [przypis redakcyగny] ¹³⁰intelligo (łac.) — rozumiem. [przypis redakcyగny] ¹³¹siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis redakcyగny] ¹³²afirmować (z łac.) — potwierdzić. [przypis redakcyగny] ¹³³in fundo — w lochu. [przypis redakcyగny] ¹³⁴Koniecpolski, Aleksander herbu Pobóg (–) — książę, chorąży wielki koronny, magnat i starosta kresowy, uczestnik woగen kozackich, syn hetmana Stanisława Koniecpolskiego. [przypis redakcyగny] ¹³⁵mieć wielkie plecy — związek azeologiczny, znaczy: mieć poparcie. [przypis redakcyగny] ¹³⁶Zaćwilichowski, Mikołaj — komisarz Kozaków zaporoskich pozostaగących na służbie Rzeczypospoliteగ. [przypis redakcyగny] ¹³⁷siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis redakcyగny] ¹³⁸mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; tu: zbroగny. [przypis redakcyగny] ¹³⁹didków syn — diabli syn, czarci pomiot; didko (ukr.) — diabeł. [przypis redakcyగny] ¹⁴⁰awersja (z łac.) — niechęć. [przypis redakcyగny]   Ogniem i mieczem  Szlachcic zaczerwienił się, błysnął swymi wypukłymi oczyma, sądząc, że mu daగą okazగę, i spoగrzał zapalczywie na Skrzetuskiego, ale uగrzawszy na nim barwę¹⁴¹ Wiśniowieckich, zmitygował się, gdyż గakkolwiek chorąży Koniecpolski wadził się wówczas z księciem, wszelako Czehryn¹⁴² zbyt był blisko Łubniów¹⁴³ i niebezpiecznie było barwy¹⁴⁴ książęceగ nie uszanować. Książę też i ludzi dobierał takich, że każdy dwa razy pomyślał, nim z którym zadarł. — Więc to Chwedko podగął się waci¹⁴⁵ Chmielnickiego dostawić? — pytał znów Zaćwilichowski. — Chwedko: I dostawi, గakem Czapliński. — A గa waci mówię, że nie dostawi. Chmielnicki zasadzki uszedł i na Sicz¹⁴⁶ podążył, o czym trzeba pana krakowskiego¹⁴⁷ dziś గeszcze zawiadomić. Z Chmielnickim nie ma żartów. Krótko mówiąc, lepszy on ma rozum, tęższą rękę i większe szczęście od waci, który zbyt się zapalasz. Chmielnicki odగechał bezpiecznie, powtarzam waci, a గeśli mnie nie wierzysz, to ci to ten kawaler powtórzy, który go wczoraగ na stepie widział i zdrowym go pożegnał. — Nie może być! nie może być! — wrzeszczał targaగąc się za czuprynę Czapliński. — I co większa — dodał Zaćwilichowski — to ten kawaler tu obecny sam go salwował i waścinych¹⁴⁸ sług wygubił, w czym mimo listów hetmańskich nie గest winien, bo z Krymu z poselstwa wraca i o listach nie wiedział, a widząc człeka przez łotrzyków, గak sądził, w stepie oprymowanego¹⁴⁹, przyszedł mu z pomocą. O którym to wyratowaniu się Chmielnickiego wcześnieగ waci zawiadamiam, bo gotów cię z Zaporożcami¹⁵⁰ w twoగeగ ekonomii¹⁵¹ odwiedzić, a znać nie byłbyś mu rad bardzo. Nadtoś się z nim warcholił. Tfu, do licha! Zaćwilichowski nie lubił także Czaplińskiego. Czapliński zerwał się z mieగsca i aż mu mowę ze złości odగęło; twarz tylko spąsowiała mu zupełnie, a oczy coraz bardzieగ na wierzch wyłaziły. Tak stoగąc przed Skrzetuskim puszczał tylko urywane wyrazy: — Jak to! waść mimo listów hetmańskich!… Ja waści… గa waści… A pan Skrzetuski nie wstał nawet z ławy, గeno wsparłszy się na łokciu patrzył na podskakuగącego Czaplińskiego గak raróg¹⁵² na uwiązanego wróbla. — Czego się waść mnie czepiasz గak rzep psiego ogona? — spytał. — Ja waści do grodu ze sobą… Waść mimo listów… Ja waści Kozakami

Komentarze

  1. Henshaw21 lipca 2021 00:39

    I’ve been on the net searching for content to read and then I came across your site and found this content of yours. I decided to look into it and found out that it is so amazing. You really did great work on your site and the articles you posted on it are purely professional. Society for family health job vacancy

    OdpowiedzUsuń
  2. Does Trader Joe’s Accept EBT Card10 sierpnia 2021 01:27

    My spouse and I enjoy each of the perform that you have placed into this. I’m sure that you will be making a really useful place. I have been additionally pleased. Also, check get paid to play video games             .

    OdpowiedzUsuń
  3. Essien23 sierpnia 2021 03:57

    Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  4. Essien23 sierpnia 2021 03:58

    When someone writes article and he/she retains the idea of a user in his/her brain that how a user can be aware of it. So that’s why his piece of writing is amazing. Thanks! Check Here uam post utme past questions pdf download

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Top 6 gier android

 Wiele gier kochamy, ponieważ fajnie się w nie gra i lubimy zawiłą fabułę. Czasami wręcz przeciwnie, wolimy jego brak i wybieramy niekończących się biegaczy. Ale jeśli kochasz szybkie gry, w które można grać bez dużej liczby klatek na sekundę, nasz wybór jest specjalnie dla Ciebie. Usiądź wygodnie, naładuj telefony i pobawmy się trochę. TOP 6 szybkich gier na Androida. W tych grach nie będziesz miał szansy na relaks. Zdjęcie. W tych grach nie będziesz miał szansy na relaks. Wpisy Free GOG Game Sang Froid Free GOG Game Giveaway Jotun Free GOG Game Giveaway CAYNE Free GOG Game Flight of the Amazon Queen Free GOG Game Ultima 4 Steam Game DHL Free Key Giveaway Septerra Core Giveaway GOG Game Beneath a Steel Sky Homefront Steam Game Free Key humblebundle Giveaway Knightshift Steam Game DHL Free Key Giveaway Giveaway Steam Game Free Key Total War Warhammer Free Origin Game Mass Effect 2 Giveaway Free Origin Game Syberia II Giveaway GOG Game Oddworld Free Giveaway Steam Game Free Key humblebu
Prześlij komentarz
Czytaj więcej